40 حدیث و گوهر ناب از خزانه داران علم الهی، برای تبلیغ و منبر5 دقیقه ای

از طرف‌‌‌‌‌ شهیدان دفاع مقدّس: حاج شیخ محمّد مصطفوی، حاج حسن مصطفوی، علی اصغرمولا و محمّد حسین ایرانمنش
تقدیم به: امیر قافلهٔ صبر و بصیرت و حماسه؛ حضرت امام خامنه ای ارواحنا فداه
 
علامت ایمان
1) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
عَلَامَةُ الْإِیمَانِ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَى الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُکَ وَ أَنْ لَا یَکُونَ فِی حَدِیثِکَ فَضْلٌ عَنْ عِلْمِکَ وَ أَنْ تَتَّقِیَ اللَّهَ فِی حَدِیثِ غَیْرِک‏
بحار الانوار ج2 ص122
نشانهٔ ایمان آن است که راست گفتن را ـ در آنجا که به زیان تو است ـ ، بر دروغ گفتن ـ که به سود تو است ـ ، ترجیح‏ دهی.  و آنچه‏ مى‏گویى زیاده بر دانسته‏ات نباشد. و در سخن گفتن دربارهٔ دیگران از خدا پروا داشته باشى.

آدمیزاد و فخر!؟
2) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَا لِابْنِ آدَمَ وَ الْفَخْرِ!؟ أَوَّلُهُ نُطْفَةٌ وَ آخِرُهُ جِیفَةٌ لَا یَرْزُقُ نَفْسَهُ وَ لَا یَدْفَعُ حَتْفَه‏
نهج البلاغه کحمت 454
 فرزند آدم را با فخر فروشى چه کار!؟ او که در آغاز نطفه‏اى ، و در پایان مردارى است. نه مى‏تواند روزى خویشتن را فراهم کند، و نه مرگ را از خود دور نماید.
 
هشدار به نازک نارنجی ها
3) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَنْ عَظَّمَ صِغَارَ الْمَصَائِبِ ابْتَلَاهُ اللَّهُ بِکِبَارِهَا
نهج البلاغه حکمت 448
هرکس مصائب و اندوه های کوچک را بزرگ شمارد،‌ خداوند او را به مصائب بزرگ مبتلا می سازد!
 
آزادمرد
4) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
أَلَا حُرٌّ یَدَعُ هَذِهِ اللُّمَاظَةَ لِأَهْلِهَا إِنَّهُ لَیْسَ لِأَنْفُسِکُمْ ثَمَنٌ إِلَّا الْجَنَّةَ فَلَا تَبِیعُوهَا إِلَّا بِهَا
نهج البلاغه حکمت 456
آیا آزادمردی نیست که این ته مانده طعام در دهان! (یعنی دنیا) را به اهلش وانهد؟
به راستی برای جان های شما، بهایی جز بهشت نمی باشد. پس آنها را جز به آن بها مفروشید.
 
کرامت نفس
5) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَنْ کَرُمَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ هَانَتْ عَلَیْهِ شَهْوَتُه‏
نهج البلاغه حکمت 449
هر که احساس کرامت نفس کرد و خود را بزرگوار دید، شهوتهایش در دیدهٔ وى خوار گردید.
 
رابطهٔ جهل و عداوت
6) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
النَّاسُ أَعْدَاءُ مَا جَهِلُوا
نهج البلاغه حکمت 172
 مردم دشمن چیزهایى هستند که نمى‏دانند.
 
آثار فرعی اخلاص
7) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَنْ أَصْلَحَ سَرِیرَتَهُ أَصْلَحَ اللَّهُ عَلَانِیَتَهُ وَ مَنْ عَمِلَ لِدِینِهِ کَفَاهُ اللَّهُ أَمْرَ دُنْیَاهُ وَ مَنْ أَحْسَنَ فِیمَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ اللَّهِ أَحْسَنَ اللَّهُ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ النَّاس‏
نهج البلاغه حکمت 423
کسى که نهان خود را اصلاح کند، خدا آشکار او را نیکو گرداند. و کسى که براى دین خود کار کند، خدا دنیاى او را کفایت فرماید. و کسى که میان خود و خدا را نیکو گرداند، خدا میان او و مردم را اصلاح خواهد کرد.
 
دور اندیشی در لذّات
8) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
اذْکُرُوا انْقِطَاعَ اللَّذَّاتِ وَ بَقَاءَ التَّبِعَات‏
نهج البلاغه حکمت 433
به یاد داشته باشید پایان یافتن لذّت ها و بر جای ماندن نتائج آنها را.
 
دنیا
9) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
الدُّنْیَا تَغُرُّ وَ تَضُرُّ وَ تَمُرُّ
بحار الانوار ج70 ص119
دنیا فریب می دهد! و زیان می رساند! و می گذرد!
(چیست دنیا؟ از خدا غافل شدن)
 
اثر معکوس!
10) قال الامام الصادق علیه السّلام:
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلّی الله علیه و آله و سلّم): مَنْ طَلَبَ رِضَى النَّاسِ بِسَخَطِ اللَّهِ جَعَلَ اللَّهُ حَامِدَهُ مِنَ النَّاسِ ذَامّا
اصول کافی ج2 ص372
هر کس خشنودی مردم را در مقابل خشم خدا طلب کند، خداوند، مردم ستایشگر او را، مذمّت کننده قرار می دهد!
 
عزّت
11) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
الْمَنِیَّةُ وَ لَا الدَّنِیَّةُ وَ التَّقَلُّلُ وَ لَا التَّوَسُّل‏
نهج البلاغه حکمت396
مرگ آری، پستی هرگز.
کمبود آری، خواهش هرگز.
 
هم دنیا هم آخرت
12) قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم:
لا یَقدِرُ رَجُلٌ علی حَرامٍ ثُمَّ یَدَعُهُ لَیسَ بِهِ اِلّا مَخافَةُ اللهِ اِلّا اَبدَلَهُ اللهُ فی عاجِلِ الدُّنیا قَبلَ الآخِرَةِ ما هُوَ خَیرٌ لَهُ مِن ذلِکَ
ثواب الاعمال ج1 ص334
اگر کسی بر انجام حرامی قادر باشد ولی فقط به خاطر ترس از خدا آن را رها کند، خداوند در همین دنیا قبل از آخرت،‌ بهتر از آن را نصیبش می فرماید.
 
ترازوی منزلت
13) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَنْ أَرَادَ مِنْکُمْ أَنْ یَعْلَمَ کَیْفَ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَ اللَّهِ فَلْیَنْظُرْ کَیْفَ مَنْزِلَةُ اللَّهِ مِنْهُ عِنْدَ الذُّنُوب‏
تحف العقول ص107
هر کس می خواهد بداند منزلتش در نزد خداوند چگونه است، بنگرد که در هنگام معاصی، منزلت خداوند در نزد او چگونه است.
 
زکات زیبایی
14) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
زَکَاةُ الْجَمَالِ الْعَفَاف‏
غرر الحکم حکمت 5409
زکات زیبایی، عفاف و پاکی است.
 
نصف عقل
15) قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم:
التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْل‏
بحار الانوار ج1 ص224
مهر ورزی با مردم، نصف عقل است.
 
خوش همسایگی
16) قال الامام الصادق علیه السّلام:
حُسْنُ الْجِوَارِ یَزِیدُ فِی الرِّزْق‏
کافی ج2 ص666
خوش همسایگی، رزق را (اعم از معنوی و مادّی) زیاد می کند.
 
رحمت اندیشی فراگیر
17) امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
أَبْلَغُ مَا تُسْتَدَرُّ بِهِ الرَّحْمَةُ أَنْ تُضْمَرَ لِجَمِیعِ النَّاسِ الرَّحْمَةُ
غرر الحکم حکمت 10344
رساترین و مؤثّرترین چیزی که سبب ریزش فراوان رحمت الهی می شود این است که در باطن خود، برای همهٔ مردم، رحم و مهربانی در نظر گرفته شود.
 
احترام به پیران
18) قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم:
مَنْ وَقَّرَ ذَا شَیْبَةٍ فِی الْإِسْلَامِ آمَنَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیَامَة         کافی ج2 ص658
هر که به کسی که موی خود را در اسلام سپید کرده، احترام گزارد، خداوند عزّتمند و صاحب جلال، او را از هراس روز قیامت ایمن می سازد.
و قال صلّی الله علیه و آله و سلّم: مَنْ وَقَّرَ ذَا شَیْبَةٍ لِشَیْبَتِهِ آمَنَهُ اللَّهُ تَعَالَى مِنْ فَزَعِ یَوْمِ الْقِیَامَة                                                                                     بحار الانوار ج72 ص137
هر کس سپید مویی را به خاطر موی سپید و پیری اش، مورد تکریم و احترام قرار دهد، خداوند بلند مرتبه، او را از هراس روز قیامت ایمن می سازد.
 
اعجاز صلهٔ رحم
19) قال الامام الصادق علیه السّلام:
إِنَّ صِلَةَ الرَّحِمِ تُزَکِّی الْأَعْمَالَ وَ تُنْمِی الْأَمْوَالَ وَ تُیَسِّرُ الْحِسَابَ وَ تَدْفَعُ الْبَلْوَى وَ تَزِیدُ فِی الرِّزْق‏
کافی ج2 ص157
به راستی صلهٔ رحم و پیوند با خویشان، موجب تزکیهٔ اعمال و افزایش اموال و آسانی حساب و دفع بلا و فراوانی رزق (اعمّ از معنوی و مادّی) می شود.
 
شیعهٔ حقیقی
20) قال الامام الباقر علیه السّلام:
یَا جَابِرُ أَ یَکْتَفِی مَنْ یَنْتَحِلُ التَّشَیُّعَ أَنْ یَقُولَ بِحُبِّنَا أَهْلَ الْبَیْتِ!؟ فَوَ اللَّهِ مَا شِیعَتُنَا إِلَّا مَنِ اتَّقَى اللَّهَ وَ أَطَاعَه‏
وسائل الشیعه ج15 ص234
ای جابر! آیا کسی که مدّعی شیعه بودن است، همین قدر کافی است که دم از حبّ ما اهل بیت بزند!؟ به خدا سوگند، شیعهٔ ما نیست مگر کسی که تقوای الهی داشته باشد و او را اطاعت کند.
 
فراغت و آسایش
21) قال الامام الصادق علیه السّلام:
طَلَبتُ فَراغَ القَلبِ فَوَجَدتُهُ فی قِلَّةِ المالِ
منتخب میزان الحکمه ج2 /936
جست و جو کردم فراغت و آسایش قلب را؛ پس یافتم آن را در کمی و قلّت مال.
 
ثروت پایان ناپذیر
22) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
الْقَنَاعَةُ مَالٌ لَا یَنْفَد
نهج البلاغه حکمت 57
قناعت و راضی بودن به قسمت خود، ثروتی است پایان ناپذیر.
 
لزوم بیان حکمت
23) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
لَا خَیْرَ فِی الصَّمْتِ عَنِ الْحُکْمِ کَمَا أَنَّهُ لَا خَیْرَ فِی الْقَوْلِ بِالْجَهْل‏
نهج البلاغه حکمت 182
خیری نیست در سکوت از حکمت؛ همان طور که خیری نیست در گفتار با جهل.
 
شدیدترین گناهان
24) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَخَفَّ بِهِ صَاحِبُه‏
وسائل الشیعه ج15 ص312
شدیدترین گناهان، گناهی است که صاحبش، آن را خفیف و کوچک شمارد.
 
ره آورد دنیوی اهتمام به آخرت
25) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
عَلَیْکَ بِالْآخِرَةِ تَأْتِکَ الدُّنْیَا صَاغِرَة
غرر الحکم حکمت2603
بر تو باد اهتمام به آخرت؛ در این صورت دنیا با ذلّت به سویت می آید.
 
اجر عفاف و پارسایی
26) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَا الْمُجَاهِدُ الشَّهِیدُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَعْظَمَ أَجْراً مِمَّنْ قَدَرَ فَعَفَّ لَکَادَ الْعَفِیفُ أَنْ یَکُونَ مَلَکاً مِنَ الْمَلَائِکَة
نهج البلاغه حکمت474
اجر و پاداش مجاهد شهید در راه خدا، بیشتر نیست از کسی که بر حرام توانایی داشته باشد و عفّت و پاکی ورزد. نزدیک است شخص عفیف، فرشته ای از فرشتگان باشد.
 
آفرینش دنیا
27) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
الدُّنْیَا خُلِقَتْ لِغَیْرِهَا وَ لَمْ تُخْلَقْ لِنَفْسِهَا
نهج البلاغه حکمت463
دنیا برای غیر دنیا آفریده شده است و برای خودش آفریده نشده است. (ره گذری است به سوی آخرت)
 
صلوات
28) قال الامام الباقر علیه السّلام:
أَثْقَلُ مَا یُوضَعُ فِی الْمِیزَانِ‏ یَومَ القِیامَةِ اَلصَّلاةُ عَلی مُحَمَّدٍ و عَلی اَهلِ بَیتِهِ
سفینة البحار ج2 ص49
سنگین ترین چیزی که روز قیامت در میزان و ترازو نهاده می شود، صلوات بر محمّد و اهل بیتش است. اللّهمّ صلّ علی محمّد و آل محمّد
 
شرط اصلاح دیگران
29) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَنْ لَمْ یُصْلِحْ نَفْسَهُ لَمْ یُصْلِحْ غَیْرَه‏
غرر الحکم حکمت 4772
هر کس خود را اصلاح نکند، نمی تواند دیگران را اصلاح کند.
 
عمل به علم : یگانه خضر طریقت
30) قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم:  
مَنْ عَمِلَ بِمَا عَلِمَ وَرَّثَهُ اللَّهُ عِلْمَ مَا لَمْ یَعْلَم‏
الحیاة ج1 ص512
هر کس به آنچه می داند عمل کند، خداوند، علم آنچه را که نمی داند به او ارزانی می دارد.
 
علماء
31) قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم:
اَلعُلَماءُ مَصابیحُ الأرضِ و خُلَفاءُ الأنبِیاءِ و وَرَثَتی و وَرَثَةُ الأنبِیاءِ
نهج الفصاحه حکمت 2014
علماء، چراغ های زمین و جانشینان پیامبران و وارثان من و وارثان پیامبران هستند.
 
فقط اهل بیت علیهم السّلام
32) قال الامام الباقر علیه السّلام:
أَمَا إِنَّهُ لَیْسَ عِنْدَ أَحَدٍ مِنَ النَّاسِ حَقٌّ وَ لَا صَوَابٌ إِلَّا شَیْ‏ءٌ أَخَذُوهُ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْت‏
بحار الانوار ج 2 ص94
آگاه باشید،‌ قطعاً نزد احدی از مردم، حقّی و مطلب درستی نیست مگر این که آن را از ما اهل بیت اخذ کرده اند.
از رهگذر خاک سر کوی شما بود          هر نافه که در دست نسیم سحر افتاد

اطاعت از رهبر
33) قال الامام الکاظم علیه السّلام:
طَاعَةُ وُلَاةِ الْعَدْلِ تَمَامُ الْعِزّ
کافی ج1 ص20
اطاعت از رهبران سراسر عدل، تمام عزّت و غلبه است.
 
روش ادب نفس
34) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
کَفَاکَ أَدَباً لِنَفْسِکَ اجْتِنَابُ مَا تَکْرَهُهُ مِنْ غَیْرِک‏
نهج البلاغه حکمت 412
برای ادب نفست همین بس، که از آنچه از دیگران نمی پسندی، اجتناب کنی.
 
غلبهٔ مطلق حقّ
35) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
مَنْ صَارَعَ الْحَقَّ صَرَعَه‏
نهج البلاغه حکمت 408
هر که با حقّ درافتد، حقّ او را به زمین می افکند.
 
سرآمد همهٔ اخلاق
36) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
التُّقَى رَئِیسُ الْأَخْلَاق‏
نهج البلاغه حکمت 410
تقوا و خداپروایی، سرآمد همهٔ اخلاق و خلق و خوهاست.
 
... و قبرت را یاد کن
37) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
ضَعْ فَخْرَکَ وَ احْطُطْ کِبْرَکَ وَ اذْکُرْ قَبْرَک‏
نهج البلاغه خطبهٔ 153
فخرت را واگذار؛ و کبر و خود بزرگ بینی ات را بیفکن؛ و قبرت را یاد کن.
 
معیاری اساسی در امور دنیوی
38) قال امیر المؤمنین علیه افضل صلوات المصلّین:
کُلُّ مُقْتَصَرٍ عَلَیْهِ کَافٍ‏
نهج البلاغه حکمت 395
هرچه که به آن می توان اکتفاء نمود، بس است.
 
بازگشت مداوم به سوی خداوند متعال
39) قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم:
توبوا إلَى اللَّهِ تَعالى فَإنّی أتوبُ إلَیهِ کُلَّ یَومٍ مِائَةَ مَرَّةٍ
نهج الفصاحه حکمت 1187
به سوی خداوند بلند مرتبه توبه کنید و باز گردید که به راستی من در هر روز، صد بار به سوی او توبه می کنم و باز می گردم.
 
بیان و ابراز نعمت ها
40) قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلّم:
اَلتَّحَدُّثُ بِنِعَمِ اللَّهِ شُکرٌ و تَرکُهُ کُفرٌ
نهج الفصاحه حکمت 1202
سخن گفتن دربارهٔ نعمت های خداوند شکر است و ترک آن، کفران و ناسپاسی است.
لینک :: نویسنده: ش. م. م ـ س.ح.م ساعت ۱٠:٢٢ ‎ب.ظ
کلمات کلیدی: حدیث
________________________________________