در آینه قرآن و عترت

نکات و ظرائف معرفتی ، که گاه به ذهن حقیر می رسد

در آینه قرآن و عترت

نکات و ظرائف معرفتی ، که گاه به ذهن حقیر می رسد

زندگی درخشان هدایتگران راه نجات ؛ انبیاء و اولیاء الهی !
سعی میکنم خوشه ای از خرمن گهربار برچیده در معرض نمایش علاقمندان به زندگی پاک و سالم قرار دهم .
تا سبک زندگی ما همچون ستارگان درخشان آسمان انسانیت و بندگی الهی گردد.
به لطف و عنایت الهی

پیوندهای روزانه
پیوندها

ناگفته‌های شنیدنی رئیس فرهنگستان پزشکی از زندگی رهبر انقلابفرارو | ناگفته‌های پزشک معتمد رهبر انقلاب از سبک زندگی ایشان

  پنجشنبه، 21 بهمن 1400  کد خبر 191955

 

ساعد نیوز: رئیس فرهنگستان علوم پزشکی گفت:من در ازدواج یکایک فرزندان رهبر معظم انقلاب بودم. هر مراسمی رهبر معظم انقلاب داشته باشند بیش از یک نوع غذا وجود ندارد؛ یعنی تنوع نیست؛ چه عزا باشد چه عروسی.

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از فارس، علیرضا مرندی،رئیس فرهنگستان علوم پزشکی در برنامه «سلام تهران» شبکه 5 سیما با اشاره به فعالیت های سیاسی خود پیش از انقلاب،گفت: پدر من اعتقادات سیاسی ضد رژیم داشت. من نیز از دوران دانشجویی خود در کارهای محدودی که در آن روزها می شد انجام داد؛ مانند پخش اعلامیه مشارکتی داشتم و گاهی اوقات شعارهایی علیه رژیم می دادیم.

وی ادامه داد:هرچه روبه جلو می رفتیم فعالیت ها نیز بیشتر می شد؛ همچنین توزیع کاست های صوتی بین آشنایان و دوستان و شرکت در محافلی که درباره امام خمینی(ره) و مسائل سیاسی بحث می شد در برنامه بود.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۱ بهمن ۰۰ ، ۱۹:۵۲
مهدی مینایی

داستان بسیار عجیب شهادت آب

چهارشنبه, ۲۹ دی ۱۴۰۰، ۰۴:۰۱ ب.ظ
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۹ دی ۰۰ ، ۱۶:۰۱
مهدی مینایی

خمس واجب مورد تشکیک

سه شنبه, ۱۶ آذر ۱۴۰۰، ۱۱:۳۶ ق.ظ

یکى از واجبات مهم مالى اسلام در کنار نماز، روزه، و... از فروع دین و جزء عبادات شمرده مى‏شود «خمس» است.
فقیهان شیعى معتقدند: خمس در هفت چیز واجب است: 1. غنایم جنگى، 2. غواصى (اشیایى که با فرورفتن در آب دریاها به دست مى‏آید)، 3. گنج، 4. معدن، 5. سود تجارت، 6. مال حلال مخلوط به حرام، 7. زمینى که کافر ذمى از مسلمان بخرد.
آنچه معمولا مورد ابتلای اکثر افراد می باشد،  قسمت اول یعنی «خمس درآمد» است، که فقها در توضیح آن می فرمایند:
هرگاه انسان از تجارت یا صنعت، یا کسبهاى دیگر مالى به دست آورد، چنانچه از مخارج سال خود او و خانواده اش زیاد آید، باید خمس، یعنى یک پنجم آن را به مصارف خاص خود برساند.

آثار خمس ‏
اگر به تعبیراتى که در آیات و روایات آمده است توجّه کنیم، به آثار پرداخت خمس بیشتر پى خواهیم برد. بعضى جملات و کلماتى را که براى فلسفه خمس آمده فهرست‏ وار مطرح مى ‏کنیم.
نسل پاک‏
در روایات مى‏ خوانیم: «لِتَطِیبَ وِلَادَتُهُمْ» پرداخت خمس، مال را پاک و مال پاک مقدمه نسل پاک است.
تقویت دین‏
امام رضاعلیه السلام فرمودند: «إِنَّ الْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَى دِینِنَا» خمس، حق ما اهل‏ بیت و پشتوانه مکتب و راه ما است
نشانه وفا

در تعبیر دیگر مى ‏خوانیم: «الْمُسْلِمُ مَنْ یَفِی لِلَّهِ بِمَا عَهِدَ إِلَیْهِ وَ لَیْسَ الْمُسْلِمُ مَنْ أَجَابَ بِاللِّسَانِ وَ خَالَفَ بِالْقَلْبِ»، مسلمان واقعى کسى است که به پیمان الهى وفادار باشد و کسى که با زبان جواب مثبت ولى در دل جواب منفى مى ‏دهد، در حقیقت مسلمان نیست.
کمک به یاران‏ اهل بیت
امام رضاعلیه السلام فرمود: خمس وسیله ‏اى براى کمک ما بر بستگان و یاوران ماست. «إِنَّ الْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَى عیالاتنا، عَوْنُنَا عَلَى موالینا
پاکى مال‏

امام صادق علیه السلام فرمود: من از گرفتن درهم شما هدفى جز پاک کردن شما ندارم، زیرا وضع مالى من امروز خوب است. «مَا أُرِیدُ بِذَلِکَ إِلَّا أَنْ تُطَهَّرُوا
گوارا بودن درآمد

در حدیث دیگرى از امام صادق علیه السلام مى ‏خوانیم: هر کس خمس ما را بدهد باقى درآمدش براى او گواراست. «یودّى خمسنا و یطیب له
حفظ آبرو در برابر مخالفان‏
امام رضا علیه السلام فرمود: به وسیله خمس، ما آبروى خود و طرفدارانمان را در برابر تهدیدات مخالفان حفظ مى‏ کنیم. «وَما نَبْذُلُهُ وَ نَشْتَرى مِنْ اَعْراضِنا مِمَّن نَخافُ سَطْوَتَهُ
فقر زدائى از خاندان رسالت‏

امام کاظم علیه السلام فرمود: خداوند نیمى از خمس را براى فقر زدائى از بستگان پیامبر که از زکات و صدقات محرومند قرار داد. «و جعل للفقراء قرابة الرسول نصف الخمس فاغناهم به عن صدقات الناس
کفّاره گناهان و ذخیره قیامت‏

امام رضا علیه السلام فرمود: خارج کردن خمس مال، وسیله آمرزش گناهان و ذخیره قیامت و روز نیاز شماست. «فان اخراجه... تمحیص ذنوبکم و ما تمهدون لانفسکم لیوم فاقتکم

ضمانت بهشت‏
شخصى نزد امام باقر علیه السلام آمد و خمس مال خود را پرداخت، امام فرمود: بر من و پدرم لازم است که بهشت را براى شما ضمانت کنیم. «ضمنت لک علىّ و على ابى الجنّة
شمول دعاى امام‏

امام رضا علیه السلام فرمود: خمس، کمک ما بر حفظ مکتب است، سپس فرمود: تا مى‏ توانید خودتان را از دعاى ما محروم نکنید. «ولا تحرموا انفسکم دعاءنا ما قدرتم علیه
کلید رزق‏

امام رضا علیه السلام فرمود: پرداخت خمس کلید رزق شماست. «فَاِنَّ اِخْراجَهُ مِفْتاحُ رِزْقِکُم
نظم و حساب در سرمایه‏

کسى که حساب سال دارد و خمس مى‏ دهد، در واقع شخصى حسابگر، منظم و دقیق است و میزان درآمد و مصرفش مشخّص است.
امام باقر علیه السلام فرمود: «الکَمالُ کُلُّ الکَمالِ اَلتَفَقَّهُ فی الدّین وَ الصَّبرُ عَلی النائِبَة وَ التَقدیرِ المَعیشَة»بالاترین کمال در سه چیز است: شناخت عمیق دین، پایدارى در برابر ناملایمات و نظم و برنامه در زندگى.
عنایات ویژه‏
کسانى که اهل خمس هستند، یعنى در هر درآمد خود، سهم خدا، رسول، اهل بیت و سهم دیگران را در نظر دارند، قهراً خدا و اولیاى او نیز به او عنایات ویژه دارند.
مگر در قرآن نمى‏ خوانیم: «فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ»مرا یاد کنید، شما را یاد مى ‏کنم.
مگر در قرآن نمى ‏خوانیم: «إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِکُمْ» اگر خوبى کنید به خودتان خوبى کرده ‏اید.
مگر در قرآن نمى‏ خوانیم: «وَإِذَا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا» اگر شخصى نسبت به شما کریمانه برخورد کرد، شما بهتر از او برخورد کنید.
مگر قرآن وعده نداده که «إِن تَنصُرُواْ اللَّهَ یَنصُرْکُمْ»اگر شما خدا را یارى کنید خداوند شما را یارى مى ‏کند.
مگر قرآن خبر از دوست داشتن نیکوکاران نداده است: «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ»
آرى، کسى که با پرداخت خمس، حق خدا و رسول و امام را مى‏ دهد، در حقیقت مشمول تمام آیاتى است که گفته شد. زیرا او هم خدا را یاد کرده، هم احسان کرده، هم اولیاى خدا و محرومان را گرامى داشته و هم مکتب الهى را یارى نموده است و دریافت این همه عنایات در برابر 20% مازاد درآمد سال، سود بزرگى است.
یک نمونه از عنایات ویژه‏
زنى به نام شطیطه یک درهم پول و یک کلاف نخ را از نیشابور براى امام کاظم علیه السلام فرستاد و از کمى مال خود عذرخواهى کرد و گفت: «وَاللَّهُ لَا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ» امام درهم و کلاف را پذیرفت و فرمود: سلام مرا به این خانم برسانید و این چهل درهم و این پارچه‏ اى که جزو کفن خودم هست به او بدهید، او چند روزى بیشتر زنده نیست ولى همین که از دنیا رفت من براى نماز بر جنازه او به نیشابور خواهم آمد. در این ماجرا امام چند درهم را از یک مسلمان مخلص مى ‏پذیرد و این همه او را مورد تفقد قرار مى ‏دهد ولى مبالغ سنگینى را از افراد نااهل نمى‏ پذیرد.
توجه؛ هر مکلف مسلمان لازم است هرساله یا خود به حساب دارایی خود برسد، و یا جهت اطمینان و محاسبه دقیق به دفتر مرجع تقلید یا نماینده و وکیل ایشان (امام جمعه) مراجعه نمایید.
مصرف خمس دو بخش است ؛ سهم امام زمان عجل الله فرجه و سهم سادات نیازمند و فقیر، و حتماً باید با اجازه مرجع تقلید و یا نماینده و وکیل ایشان انجام شود.
خمس، باید به دست مرجع تقلید برسد و رسید دریافت شود. نماینده و وکیل موظف است وجوهات را به دفاتر رسانده و رسید آن را به صاحب وجه پرداخت نماید.

 

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ آذر ۰۰ ، ۱۱:۳۶
مهدی مینایی

استنباط حکم اخلاقی از سیره و عمل معصوم:
دشواری های نظری و ملاحظات روش شناختی

ناشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

نویسنده محمد عالم زاده نوری

ویراستار محمدباقر انصاری | محمداسماعیل انصاری

زیر نظر مرکز اخلاق و تربیت

سال نشر : 1392

تعداد صفحات : 344

 

معرفی کتاب

این کتاب از 4 فصل به شرح زیر تشکیل شده است:
فصل اول:

کلیات (شامل ضرورت بحث، ماهیت بحث و مفاهیم) - فصل دوم: تأسی به رفتار معصوم (حسن، لزوم یا عدم لزوم) - فصل سوم: چالش های استنباط حکم اخلاقی از رفتار - فصل چهارم: قواعد فهم عمل معصوم و حل چالش ها

در
فصل اول مباحث کلی، مفاهیم و مقدمات این کتاب ذکر شده است.

فصل دوم:

در این فصل تأسی به رفتار معصوم مورد بحث قرار گرفته و دست کم سه گزینه در مواجهه با رفتار معصوم پیشنهاد شده است:
لزوم پیروی مطلق از رفتار معصوم و اقتدا به آن در همه موارد و جزئیات؛
احتمال اختصاص رفتار معصوم به شرایط فردی، اجتماعی و محیطی خاص و عدم لزوم تأسی بدان در سایر شرایط؛
تفکیک میان رفتارها؛ و لزوم اقتدا به برخی و عدم اقتدا به برخی دیگر به حسب موارد.


فصل سوم:

بدون تردید توقع اولیه ما این است که رفتار معصوم رفتاری کاملا عقلانی و مطابق قرآن و سنت باشد، و با احکام مسلم اخلاقی یا باورهای معتبر اعتقادی تنافی نداشته باشد.

نیز علاقه مندیم تهافتی در رفتارهای معصومان ملاحظه نکنیم. اگر رفتار معصوم در نظر ما این گونه به نظر نرسد یا اگر در شرایط کنونی قابل اجرا نباشد و امکان تأسی به او نباشد در استخراج توصیه اخلاقی از آن متوقف می شویم.

می توان عوامل زیر را به عنوان چالش هایی که ما را در برداشت از رفتار معصوم دچار تعجب، تردید یا تجدید نظر می کنند معرفی کرد:

احتمال مخالفت رفتار معصوم

با توصیه های قرآن کریم؛

و نیز با سخن معصومان؛

عمل سایر معصومین؛

عمل دیگر از خود آن معصوم؛

دستورات مسلم اخلاقی و احکام عقل عملی؛

ادله کلامی و باورهای اعتقادی؛

عرف؛

شرایط اجتماعی کنونی؛ با دانش تجربی روز؛

همچنین عدم امکان تأسی یا غیر قابل عمل بودن رفتار معصوم؛

عدم اطمینان به حجیت روایت حاکی از رفتار معصوم و تردید در صحت نقل؛

ابهام و غموض رفتار معصوم و ذو وجوه بودن دلالت آن؛

و غیر قابل باور بودن و استغراب رفتار معصوم.

فصل چهارم:

همان گونه که در تفسیر متون دینی باید قواعدی را به کار گرفت و نمی توان از پیش خود هر معنایی را برای یک سخن در نظر گرفت یا آن را تفسیر به رأی کرد، در فهم و تفسیر رفتار معصوم نیز باید قواعدی را به کار گرفت و از پیش خود نمی توان هر احتمالی را در باره آن روا دانست.

ما باید تلاش کنیم که معنای رفتار و تفسیر آن را آن گونه که از فاعل سر زده دریابیم.

عمل معصوم به عنوان یک منبع معرفت در کنار سایر معارف، نتیجه بخش است و فهم مدلولات رفتار معصوم تنها در تعامل با دیگر دانسته ها و به کارگیری سایر قرائن دانشی مورد اعتماد است.

دانسته های دیگر ما برای فهم بهتر عمل معصوم قرینه سازی و زمینه سازی می کند؛ همان گونه که عمل معصوم نیز برای فهم بهتر سایر ادله قرینه سازی و زمینه سازی می کند

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ مرداد ۰۰ ، ۱۸:۴۵
مهدی مینایی

خنده حلال  حاضر جوابی های شنیدنی

يكشنبه, ۱۷ مرداد ۱۴۰۰، ۰۴:۳۳ ب.ظ

خنده حلال  حاضر جوابی های شنیدنی 

حاضر جوابی های شنیدنی

روزی ابوحنیفه از محلی می گذشت، دید طفلی از جای گل آلودی راه می رود. او را صدا زد و گفت: بچه جان مواظب باش نلغزی، طفل بی درنگ در جواب گفت: لغزش من سهل است. تو مواظب خودت باش که نلغزی چون از لغزش تو پیروانت هم می لغزند. ابو حنیفه از هوش و زکاوت آن طفل تعجب کرد! در اینجا به نمونه هایی از حاضر جوابی اشاره می شود.

تاریخ انتشار : 1393/6/18

 

بازدید : 42440

 

منبع : کتاب جنگ جوان، اثر حجة الاسلام محمود اکبری

حاضر جوابی حضرت علی علیه السلام

یکی از یهودیان، از روی غرض ورزی به امیرمؤمنان علی علیه السلام گفت: شما هنوز جنازه پیامبرتان را دفن نکرده بودید که درباره اش اختلاف نمودید! حضرت علی علیه السلام در پاسخ فرمود: ما درباره وصی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم اختلاف کردیم نه درباره خودش. اما شما (اجداد شما) یهودیان، پس از آن که به همراه موسی علیه السلام از دریا گذشتید و فرعونیان غرق شدند، به پیامبر خود گفتید: برای ما معبودی (بتی) قرار بده، همان گونه که بت پرستان معبودانی از بت دارند. موسی علیه السلام در جواب فرمود: شما جمعیتی نادان هستید.

حاضر جوابی عقیل

روزی معاویه در مجلسی بود، که عقیل برادر حضرت علی علیه السلام نیز حضور داشت، به مردم گفت: آیا شما ابولهب را می شناسید؟ که خداوند سوره مسد را درباره او نازل کرده است؟ اهل شام گفتند: نه نمی شناسیم. معاویه گفت: ابولهب عموی این شخص (اشاره به عقیل) است.

عقیل بی درنگ به مردم گفت: آیا شما زن ابولهب را که خداوند در قرآن در مورد او می فرماید: همسر او هیزم حمل می کرد و در گردنش ریسمانی از لیف خرما آویزان بود، می شناسید؟ مردم شام گفتند:نه. عقیل گفت: این زن، عمه معاویه است، (زیرا نام او ام جمیل دختر حرب بن امیه، خواهر ابوسفیان بود) این پاسخ عقیل، معاویه را سر افکنده کرد و دیگر زبان بازی ننمود.

حاضر جوابی مدرس

آورده اند که، آیه الله شهید مدرس در حاضر جوابی بی نظیر بود؛ از جمله نوشته اند: در یکی دو مورد که مدرس نسبت به فرمانفرما انتقاد کرده و ایراد گرفته بود، به مدرس پیغام داد. خواهش می کنم که حضرت آیه الله این قدر پا روی دم من نگذارند. مدرس جواب می دهد: به فرمانفرما بگویید، حدود دم حضرت والا باید معلوم شود، زیرا من هر کجا پا می گذارم دم حضرت والاست.

حاضر جوابی داراب میرزا

مظفر الدین شاه قاجار از شاهزاده داراب میرزا، که ریش بلندی داشت، پرسید: آیا در زمان فتحعلی شاه به تو بیشتر خوش می گذشت یا در عهد سلطنت من؟

داراب میرزا گفت: قربان هیچکدام! برای این که در زمان فتحعلی شاه ریش دار می پسندیدند و من آن وقت بی ریش بودم و در زمان شما بی ریش می پسندند و من ریش به این بلندی دارم.

حاضر جوابی فقیر در برابر توانگر

شخص فقیری وارد مجلسی شد و نزدیک توانگری نشست. توانگر که از نشستن او در نزدیکش ناراحت شده بود با ترش رویی خطاب به فقیر گفت: میان تو و خر چقدر فرق است؟ فقیر فورا گفت: یک وجب (اشاره به آن که فاصله اش با توانگر بیش از یک وجب نبود) توانگر از این جواب سکوت کرد و سر افکنده شد.

حاضر جوابی طفل

یکی از حکما از طفلی پرسید: اگر به من بگویی که خدا کجا است، یک عدد پرتقال به تو می دهم. آن پسر در جواب گفت: من دو عدد پرتقال به شما می دهم، که بگویی خدا کجا نیست.

حاضر جوابی حسن بن فضل

در مجلس یکی از خلفا جمعی از دانشمندان حضور داشتند، که حسن بن فضل وارد شد؛ همین که خواست شروع به سخن گفتن نماید، خلیفه وی را مورد عتاب قرار داد و گفت: ای بچه! تا بزرگ تر از تو در مجلس می باشد تو حرف مزن. فورا حسن بن فضل در جواب گفت: ای خلیفه، نه من از هدهد کوچک ترم و نه شما از حضرت سلیمان بزرگ ترید. مگر هدهد نبود که به سلیمان گفت: «احطت بما لم تحط: پی برده ام به چیزی که تو به آن پی نبرده ای!»

حاضر جوابی توسن خان

روزی فتحعلی شاه به توسن خان ترکمن گفت: روزی که ریش تقسیم می کردند، تو کجا بودی که سهمت را بگیری. فورا توسن خان در جواب گفت: قربان در آن وقت به طلب عقل رفته بودم.

حاضر جوابی شاگرد

معلم کمونیستی در سر کلاس درس، به بچه ها گفت: بچه ها مرا می بینید؟ همه گفتند: بلی، دوباره سؤ ال کرد: این میز و تابلو و... را می بینید؟ همه در پاسخ گفتند: بلی، معلم ادامه داد، حال بچه ها خدا را می بینید؟ گفتند: خیر. معلم گفت: پس حالا نتیجه می گیریم که خدایی وجود ندارد!

فورا یکی از شاگردان گفت: بچه ها شما تابلو را می بینید؟ گفتند: بلی، شاگرد دوباره سؤ ال کرد: بچه ها آقا معلم را می بینید؟ گفتند: بلی، شاگرد گفت: اما آخرین سؤ ال بچه ها عقل آقا معلم را هم می بینید؟ گفتند: خیر، شاگرد گفت: پس حالا که عقل معلم را نمی بینیم، نتیجه می گیریم که آقا معلم عقل ندارد!

حاضر جوابی کودک

روزی ابوحنیفه از محلی می گذشت، دید طفلی از جای گل آلودی راه می رود. او را صدا زد و گفت: بچه جان مواظب باش نلغزی، طفل بی درنگ در جواب گفت: لغزش من سهل است. تو مواظب خودت باش که نلغزی چون از لغزش تو پیروانت هم می لغزند. ابو حنیفه از هوش و زکاوت آن طفل تعجب کرد!

حاضر جوابی مؤمن طاق

پس از شهادت امام صادق علیه السلام، یکی از مخالفان آن حضرت به مؤمن طاق که از شاگردان آن حضرت بود، به عنوان طعنه گفت: امام تو از دنیا رفت. مؤمن طاق فورا در پاسخ گفت: اما پیشوای تو (شیطان) تا قیامت زنده است.

حاضر جوابی سبط بن جوزی

سبط بن جوزی مدت مدیدی در میان شیعه و سنی زندگی می کرد. هر کدام از طرفداران دو مذهب شیعه و سنی او را به خود نسبت می دادند. روزی برای روشن شدن این که او شیعه است یا سنی؟ در میان جمعی از او سؤال کردند، علی علیه السلام افضل است یا ابابکر؟ فورا گفت: «من کانت بنته فی بیته: کسی که دخترش در خانه اوست.»

کسی از پاسخ او نفهمید که او واقعا شیعه است یا سنی. زیرا هم دختر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در خانه علی علیه السلام بوده و هم دختر ابوبکر در خانه پیامبر صلی الله علیه و آله.

باز در مجلسی دیگر از او سؤ ال کردند که خلفای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم چند نفر بودند؟

او با حالت عصبانیت جواب داد: چند بار بگویم؟! چهارتا، چهارتا، چهارتا. باز معلوم نشد او سنی است یا شیعه، چون سه بار تکرار کرده بود شیعیان فکر کردند که او با این تعبیر مقصودش خلفای دوازده گانه است که سه چهار تا می شود دوازده تا. و اهل سنت هم فکر کردند، او سنی است و چند بار تاکید کرده که خلفای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم چهارتا هستند.

حاضر جوابی بهلول

روزی وزیر دربار هارون الرشید به بهلول گفت: خوش به حال تو، زیرا خلیفه، تو را رئیس خوک ها و گرگ ها نموده است!

بهلول بی درنگ گفت: اکنون که تو از این مطلب آگاه شدی، اینک از طاعت و فرمان من خارج مشو.

آیه الله حکیم و بن باز

مرحوم آیه الله العظمی سید محسن حکیم قدس سره که مرجع شیعیان و زعیم حوزه علمیه نجف بود، در سفری که به عربستان داشت، در جلسه ای با بن باز مفتی آن روز آن کشور (که نابینا بود) مواجه شد. بن باز، ظاهرا به دیدن آقای حکیم رفته بود ولی در واقع قصد داشت با ایشان جدال کند و افکار وهابیگری خود را مطرح نماید.

در این جلسه، بن باز، از آیه الله حکیم پرسید: شما شیعیان چرا به ظواهر قرآن عمل نمی کنید؟ آیه الله حکیم در جواب گفتند: این دیدار جای چنین صحبت هایی نیست، بگذارید به احوال پرسی برگزار شود. بن باز، سماجت کرده و خواستار دریافت جواب شد. آیه الله حکیم، ناچار به بن باز گفتند: اگر قرار باشد به ظاهر قرآن تکیه کنیم و همان را معیار عمل به آن قرار دهیم، باید معتقد شویم که شما به جهنم خواهید رفت! بن باز، با تعجب پرسید چرا؟ آیه الله حکیم گفتند: چون قرآن می فرماید:  «و من کان فی هذه اعمی فهو فی الآخره اعمی و اضل سبیلا: کسی که در این جهان از دیدن چهره حق نابینا باشد، در جهان آخرت هم نابینا و گمراه تر خواهد بود.» و شما که از دو چشم نابینا هستید، طبق ظاهر این آیه باید در آخرت هم نابینا باشید و در زمره گمراهان که اهل جهنم اند، قرار بگیرید. بنابراین ظاهر بسیاری از آیات قرآن مقصود نیست!

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۷ مرداد ۰۰ ، ۱۶:۳۳
مهدی مینایی

قدم های هفتگانه انس با قرآن و حدیث

يكشنبه, ۱۷ مرداد ۱۴۰۰، ۰۴:۳۱ ب.ظ

خلاصه قدم های هفتگانه انس با قرآن و حدیث 

تاریخ انتشار : 1398/8/27

 

بِسمِ اللَّهِ الرَّحمَنِ الرَّ حِیمِ

« خلاصه قدم های انس با قرآن و حدیث » در هفت قدم

برنامه ای در جهت انس بیشتر اقشار مختلف جامعه(با حداقل سواد دیپلم)، طلاب و دانشجویان با قرآن کریم و احادیث

پنج وظیفه ما نسبت به قرآن کریم

1- انس و قرائت دائمی قرآن: ﴿فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ: هرچه از قرآن برای شما آسان است بخوانید﴾«مزّمل، 20»

2- زیباخواندن قرآن: ﴿وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتیلاً: قرآن را با آرامش و صدای خوش تلاوت کن﴾«مزّمل، 4»

3- حفظ قرآن: تمجید قرآن از حافظان قرآن: ﴿بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فی صُدُورِ الَّذینَ أُوتُوا الْعِلْمَ﴾«عنکبوت، 49»

نبی اکرم ص: « کسیکه چیزی از قرآن در سینهاش نیست، مانند خانه ویرانه است »( میزان الحکمة، ج 9، ص 340 ) بنابراین اگر حفظ تمام قرآن هم ممکن نباشد، باید برای حفظ بخشی از قرآن با دو روش ذیل که در توان همه افراد است، تلاش نمود: تلاوت روزانه حداقلّ 50 آیه + حفظ موضوعی لااقل 300 آیه.

4- تدبر در قرآن: ﴿کتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیْک مُبارَک لِیَدَّبَّرُوا آیاتِهِ: کتابی باعظمت را به سوی تو فرستادیم که پر خیر و برکت است تا همگان در آیات آن بیندیشند﴾صاد، 29

5-عمل به دستورات قرآن(ربّانی شدن): ﴿کونُوا رَبَّانِیِّینَ بِما کنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکتابَ وَ بِما کنْتُمْ تَدْرُسُون: از آن روی که کتاب آسمانی را به مردم یاد می دادید و معارف و احکام آن را فرا میگرفتید، مردانی الهی باشید﴾)آل عمران، 79 »بنابراین برای « ربّانی شدن» باید به یادگیری و تدریس و نشر معارف قرآن کریم پرداخت

سه وظیفه ما نسبت به احادیث اهل بیت ع

1- حفظ دست کم 40 حدیث و به کار بستن آن: امام صادق ع فرمودند هرکس که چهل حدیث از احادیث ما را حفظ کند، خدا در روز قیامت او را عالمی فقیه مبعوث می کند. « الکافی، ج 1، ص 49»

2- بیان احادیث حفظ شده در محافل: پیامبر اکرم ص: احادیث را حفظ کنید و به دیدار هم بروید و حدیث بگویید، چراکه حدیث صیقل دلهاست؛ قطعاً چنین است که دلها زنگار می گیرد همانطور که شمشیر زنگ می زند، و جلای دل زنگار گرفته، حدیث است. « الکافی، ج 1، ص 41»

3- نشر کلمات اهل بیت ع در سراسر دنیا: امام رضا ع خدا رحمت کند بنده ای را که امر ما را زنده بدارد، به این نحو که علوم ما را فرا گرفته و آن را به مردم نیز بیاموزد، زیرا اگر مردم زیبائی و شُکو ه سخن ما را دریابند حتماً به ما گرایش پیدا کرده و پیرو ما می شوند. « معانی الاخبار، ص 180»

میان تمام کتب حدیث « نهج البلاغه و صحیفه سجادیه»جایگاه رفیعی دارند به طوری که امام و رهبری سه کتاب » قرآن، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه را « در «کتاب انس» می دانند.

1- امام خمینی ره: ما مفتخریم که کتاب نهج البلاغه که بعد از قرآن بزرگترین دستور زندگی مادی و معنوی و بالاترین کتاب رهایی بخش بشر است. . . از امام معصوم ماست. . . ما مفتخریم که. . . صحیفه سجادیه این زبور آل محمد ص. . . از ما است. «وصیت نامه، ص 6»

2- رهبر فرزانه انقلاب حفظه الله: توصیه می کنم که شما عزیزان با نهج البلاغه انس پیدا کنید. . . اگر خدای متعال توفیق داد و یکقدم جلو رفتید، آن وقت با صحیفه سجّادیه که علی الظّاهر فقط کتاب دعاست، اما آن هم مثل نهج البلاغه، کتاب درس و کتاب حکمت و کتاب عبرت و کتاب راهنمای زندگی سعادتمندانه انسان است انس بگیرید. « 78/9/1»

با صرف روزانه نیم ساعت و در 365 روز

می توان با انجام 7 قدم به وظایفی که بیان شد، تا حد قابل قبولی عمل کرد:

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ مرداد ۰۰ ، ۱۶:۳۱
مهدی مینایی

سیر مطالعاتی تاریخ اسلام

يكشنبه, ۱۷ مرداد ۱۴۰۰، ۰۴:۲۹ ب.ظ

سیر مطالعاتی تاریخ اسلام 

تاریخ انتشار : 1398/7/6

 

بازدید : 2482

تاریخ اسلامی را می توان به دو مرحله مطالعاتی تقسیم کرد:

1- سیر در تاریخ اسلام:

-فروغ ابدیت، سبحانی، جعفر

-تاریخ اسلام (از جاهلیت تا رحلت پیامبر اسلام)، مهدی پیشوایی، قم، دفتر نشر معارف،1383

- منتهی الآمال (حاج شیخ عباس قمی) 2 جلد، اتشارات وحدت بخش، 1386

- تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، رسول جعفریان، انتشارات انصاریان، قم، 1385

- حماسه حسینی جلد 1 و 2 شهید مطهری

- خدمات متقابل اسلام و ایران شهید مطهری

- فلسفه تاریخ (1- 4) شهید مطهری

- سیری در سیره ائمه اطهار علیهم السلام (شهید مطهری)

- نهضتهای اسلامی درصد ساله اخیر (شهید مطهری)

- نقش دین در تحولات تاریخی (پانزده گفتار) (شهید مطهری)

- نقش حادثه کربلا در تحول تاریخ اسلامی (پانزده گفتار) (شهید مطهری)

- احیای تفکر اسلامی (شهید مطهری )

- سیر تطور کلام شیعه از عصر غیبت تا خواجه نصیر طوسی،  محمد صفر جبرئیلی،سازمان انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی(در این کتاب، عصر هایی که در آن عصر، عده ای از شخصیت ها موجب رشد و نمو تفکر کلامی اسلام و شیعه بوده اند مورد بررسی قرار گرفته است. )

- مروج الذهب (علی بن حسین مسعودی)

مسعودی ابتدا کتابی با عنوان «اخبار الزمان و من اباده الحدثان» در 30 جلد نگاشت، سپس آن را مختصر کرد و «الکتاب الاوسط» نامید، اختصاری از این کتاب را نیز برگزید و «مروج الذهب» نامید. او بهترین و عالیترین مطالب دیگر کتابهایش را برگزید و در این کتاب آورد. از این رو کتاب را مروج الذهب (مرغزار طلا) نامید.

مروج الذهب دارای دو بخش است.
بخش نخست تاریخ خلقت و انبیاء و ملل مختلف تا قبل از بعثت پیامبر (ص) بررسی شده است.
بخش دوم کتاب با بعثت پیامبر آغاز و با ذکر حوادث تا سال 336 پایان می یابد.

مروج الذهب تاریخی است عمومی که علاوه بر تاریخ مسلمانان، به تاریخ جهان و احوال دیگر ملل نیز پرداخته است.
روش مسعودی در تاریخ نگاری، شیوه موضوعی است، هر چند او بین روش موضوعی و سالشمار جمع کرده و هنگام پرداختن به یک موضوع ترتیب زمانی را رعایت کرده است.
او با وارد کردن عنصر استدلال عقلائی به قلمرو مباحث تاریخی از مرز «دیدن حادثه و نقل آن» گذشته و در ورای حوادث به دنبال علل و اسباب وقوع گشته است.
طرح مباحث تمدن و فرهنگ و اهتمام به تاریخ و تفکر اقلیتها و مذاهب در مروج الذهب چشمگیر است.

مسعودی در لابلای مطالب علمی و تاریخی، داستانها و لطایف و ظرایفی را چاشنی کرده است تا خواننده را ملال حاصل نشده و رغبت به خواندن آن، همیشگی باشد.

مسعودی در ارائه مطالب تاریخی از جغرافیا بهره برده است. ترجمه رایج «مروج الذهب» به زبان فارسی با قلم «ابو القاسم پاینده» در 2 جلد توسط انتشارات علمی و فرهنگی چاپ شده است.

2. فرق و مذاهب (ملل و نحل(

- فرق و مذاهب کلامی (ربانی گلپایگانی) ناشر: مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی"ص" وابسته به جامعة المصطفی "ص" العالیة

- آشنایی با فرق و مذاهب (رضا برنجکار )

- تاریخ شیعه و فرقه های آن تا قرن چهارم؛ محمد جواد مشکور، تهران، کتاب فروشی اشراقی، 1362 ش

- فرهنگ فرق اسلامی، محمدجواد مشکور، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ سوم، ۱۳۷۵،

- آیین وهابیت ( آیت الله سبحانی)

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ مرداد ۰۰ ، ۱۶:۲۹
مهدی مینایی

سیر مطالعاتی تفصیلی تاریخ تشیع و اسلام2

يكشنبه, ۱۷ مرداد ۱۴۰۰، ۰۴:۲۶ ب.ظ

سیر مطالعاتی تفصیلی تاریخ تشیع و اسلام2 

تاریخ انتشار : 1398/7/6

 

  1. ۱. موسوعة التاریخ الاسلامی، نوشته محمد هادی یوسفی غروی
  2. ۲. تاریخ اسلام از جاهلیت تا رحلت پیامبر اسلام، نوشته مهدی پیشوایی، قم، دفتر نشر معارف
  3. ۳.  تاریخ اسلام، نوشته رسول جعفریان در یک جلد، فارسی
  4. ۴.  الصحیح من سیره النبی، نوشته سید جعفر مرتضی عاملی لبنانی در ۳۵ جلد، عربی
  5. ۵. سیری در سیره نبوی(ص) نوشته شهید مطهری
  6. ۶.  پیامبر امّی نوشته شهید مطهری
  7. ۷. سیره رسول خدا صلی الله علیه و آله، نوشته رسول جعفریان، قم، انصاریان
  8. ۸. فروغ ابدیت، نوشته آیه الله سبحانی در ۲ جلد، فارسی
  9. ۹. خاتم پیامبران، نوشته ابوزهره، ۴ جلد، از اهل سنت، از انتشارات آستان مقدس رضوی به فارسی
  10. ۱۰. سیره پیامبر با نگاهی به قرآن کریم نوشته محسن قرائتی
  11. ۱۱.  تاریخ شیعه، نوشته محمدحسین مظفر ترجمه سیدمحمدباقر حجتی
  12. ۱۲. ویژگی ها و دیدگاه های دو مکتب در اسلام، نوشته علامه سید مرتضی عسکری، ترجمه ع.م.سردار نیا (ترجمه کتاب ارزشمند معالم المدرستین از علامه عسکری)
  13. ۱۳. نقش ائمه(ع) در احیای دین، نوشته علامه سید مرتضی عسکری
  14. ۱۴. شیعه چه می گوید، نوشته سراج انصاری
  15. ۱۵.  شیعه پاسخ می دهد، نوشته رضا حسینی نسب
  16. ۱۶. امامت در بینش اسلامی، نوشته علی ربانی گلپایگانی
  17. ۱۷. در آمدی بر شیعه شناسی، نوشته علی ربّانی گلپایگانی
  18. ۱۸.  شیعه در اسلام، نوشته سیدمحمدحسین طباطبایی
  19. ۱۹. این است شیعه: تحقیقی درباره شیعه، نوشته باقر شریف القرشی
  20. ۲۰.  باورهای شیعی: بازکاوی عقاید شیعه در منابع اهل سنت، نوشته نادعلی صالحی
  21. ۲۱. سیره پیشوایان، نوشته مهدی پیشوایی
  22. ۲۲. منتهی الامال در دو جلد نوشته شیخ عباس قمی
  23. ۲۳. حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، نوشته رسول جعفریان
  24. ۲۴. سیری در سیره ائمّه اطهار علیهم السلام نوشته شهید مطهری
  25. ۲۵.  الصحیح من سیره الامام علی علیه السلام، نوشته سید جعفر مرتضی عاملی لبنانی در ۲۰ جلد به زبان عربی
  26. ۲۶. علی از زبان علی یا زندگی نامه امیرمؤمنان علی علیه السلام، نوشته جعفر شهیدی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
  27. ۲۷. دانشنامه امام علی علیه السلام، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه؛ موسوعة الامام علی بن ابی طالب، ری شهری
  28. ۲۸. دانشنامه امام علی علیه السلام، نوشته علی اکبر رشاد، ۱۲ جلد، فارسی
  29. ۲۹.  الموسوعه الکبری عن فاطمه الزهراء، نوشته اسماعیل انصاری زنجانی خوئینی در ۲۵ جلد به زبان عربی
  30. ۳۰. زندگانی فاطمه زهرا سلام الله علیها، نوشته سید جعفر شهیدی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی
  31. ۳۱.  رنج های حضرت زهرا سلام الله علیها، نوشته جعفر مرتضی عاملی، ترجمه: سپهری؛
  32. ۳۲.  زندگانی امام حسن علیه السلام، نوشته شریف قرشی
  33. ۳۳. صلح امام حسن علیه السلام، نوشته آل یاسین، ترجمه سید علی خامنه ای
  34. ۳۴.  تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهدا علیه السلام، نوشته جمعی از تاریخ پژوهان زیر نظر مهدی پیشوایی
  35. ۳۵.  دانشنامه امام حسین علیه السلام، نوشته محمدی ری شهری در ۱۴ جلد، به زبان فارسی
  36. ۳۶. تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهدا علیه السلام، نوشته گروهی از تاریخ پژوهان زیر نظر استاد مهدی پیشوایی
  37. ۳۷. حماسه حسینی نوشته شهید مطهری
  38. ۳۸. قرآن و امام حسین(ع) نوشته محسن قرائتی
  39. ۳۹. زندگانی علی بن الحسین، نوشته سید جعفر شهیدی
  40. ۴۰. نقش امام سجاد در رهبری شیعه، نوشته محسن رنجبر
  41. ۴۱. شرح زندگانی امام محمدباقر(ع)، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز فعالیت ها و پژوهشهای قرآن و عترت.
  42. ۴۲.  زندگانی امام صادق علیه السلام، نوشته سید جعفر شهیدی؛
  43. ۴۳. شرح مختصری از زندگانی امام جعفر صادق علیه السلام، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز فعالیت ها و پژوهشهای قرآن و عترت.
  44. ۴۴.  تحلیلی از زندگانی امام کاظم علیه السلام، نوشته باقر شریف قرشی؛
  45. ۴۵. شرح زندگانی امام موسی کاظم علیه السلام، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز فعالیت ها و پژوهشهای قرآن و عترت
  46. ۴۶.  الحیات السیاسیة للامام الرضا علیه السلام، نوشته جعفر مرتضی عاملی؛
  47. ۴۷. حیات الامام علی بن موسی الرضا علیه السلام، نوشته باقر شریف قرشی.
  48. ۴۸.  الامام الجواد علیه السلام، نوشته محمد کاظم قزوینی؛
  49. ۴۹. زندگانی سیاسی امام جواد علیه السلام، نوشته جعفر مرتضی عاملی.
  50. ۵۰. الامام الهادی علیه السلام، نوشته محمد کاظم قزوینی.
  51. ۵۱.  امام حسن عسکری علیه السلام، نوشته باقر شریف قرشی.
  52. ۵۲. حکومت جهانی مهدی(ع) نوشته آیت الله مکارم شیرازی
  53. ۵۳. دادگستر جهان نوشته آیت ا... ابراهیم امینی
  54. ۵۴. گفتمان مهدویت نوشته آیت ا... صافی گلپایگانی
  55. ۵۵. ظهور نور ترجمه کتاب«الشّموس المضیئة فی الغیبة و الظهور و الرجعة» نوشته علی سعادت پرور مترجم سیدمحمدجواد وزیر فرد
  56. ۵۶. آشنایی با امام زمان(ع) این کتاب ترجمه بخش سوم کتاب ارزشمند «اعیان الشیعه» از علامه بزرگوار سیّد محسن جبل عاملی
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ مرداد ۰۰ ، ۱۶:۲۶
مهدی مینایی

سیر مطالعاتی تاریخ ایران در زمان پهلوی

يكشنبه, ۱۷ مرداد ۱۴۰۰، ۰۴:۲۵ ب.ظ

سیر مطالعاتی تاریخ ایران در زمان پهلوی
پیشنهاد شده توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی 

تاریخ انتشار : 1398/7/6

 

منبع : پایگاه اسناد انقلاب اسلامی

سیر مطالعاتی تاریخ پهلوی پیشنهاد شده مرکز اسناد

پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ رژیم پهلوی در ایران با روی کار آمدن رضاخان از سوی انگلیسی ها تأسیس و استقرار یافت. در اثنای جنگ جهانی دوم حکومت رضاشاه با حمله ی متفقین فروپاشید و پسرش محمدرضا به پادشاهی انتخاب شد. استقرار حکومت محمدرضا نیز همانند پدرش با کودتا صورت گرفت و سرتاسر دوران حکمرانی وی به همراهی با ایالات متحده، فشار به مردم و فساد اقتصادی، سیاسی و اداری گذشت تا اینکه در نهایت انقلاب اسلامی، نقطه ی پایانی بر این روند گذاشت.

شناخت ماهیت رژیم پهلوی، نیازمند مطالعه نظام مند است. از این رو، مؤسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی به مناسبت هفته کتاب، اقدام به تدوین سیر مطالعاتیِ "پهلوی" کرده است. این سیر مطالعاتی ماهیت حکومت پهلوی، شخصیت رضا شاه و پسرش و میزان وابستگی آنان به بیگانگان را روشن می سازد.

کتاب های زیر در این سیر مطالعاتی پیشنهاد می شود.

1- سرگذشت دیکتاتور

این اثر بخش هایی از زندگی عبرت آموز رضاخان پهلوی را به تصویر می کشد. آشنایی با شخصیت رضاخان و مراحل زندگی ش، تصویر روشنی از وضعیت اسفبار ایران را در دوران وی ارائه می دهد. با مطالعه ی این کتاب پی می بریم که چگونه یک قزاق دون پایه به خاطر خشونتی که علیه مردم کشورش از خود نشان می دهد، به سرعت مدارج ترقی را طی می کند و از پایین ترین مراتب نظامی گری با انتخاب مستقیم انگلیسی ها به پادشاهی می رسد.

2- رویاهای بر باد رفته

این کتاب روایت گر زندگی «محمدرضا پهلوی» از تولد تا مرگ است. شیوه ی طرح افکار، احساسات، انگیزه ها و عکس العمل های او به خصوص واکنش ها و موضع گیری های اتخاذشده در مواقع بحران های سیاسی، در این کتاب به گونه ای است که او را از قالب تشریفاتی معمول خارج کرده، با نثری خاطره گونه، اسلوب تازه ای از نوشتار و زندگی نامه های تاریخی و سیاسی او را ارائه می کند.

3- 53 سال عصر پهلوی به روایت دربار

این کتاب اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران در طول 53 سال حکومت پهلوی را به نقل از رجال دربار بازگو کرده است. اقداماتی نظیر صنعتی شدن اقتصاد ایران، نحوه اداره مملکت، انقلاب سفید شاه، اصلاحات ارضی و.... می باشد.

این اثر نوشته ی ریحانه درودی بوده و در سال 1385 به چاپ رسیده است.

4- پلنگ سیاه

کتاب پلنگ سیاه روایتی داستان گونه از زندگی اشرف پهلوی از تولد تا خروج از ایران است. پلنگ سیاه روایتی مستند از زندگانی یکی از سرمستان باده قدرت است که روزگاری دراز بر مسند زر و زور تکیه زده بود و اکنون از آن ایام قدرت، تنها خاطراتی به یاد می آورد.

5- عروس آخر

فرح پهلوی، آخرین همسر محمدرضا پهلوی بود که نقش مؤثری در جریانات مهم کشور داشت. تأثیر وی در تصمیم گیری های کشور (جشن های 2500 ساله، جشن تاجگذاری و...) و نفوذ وی در دربار و... از جمله مباحثی است که در این کتاب، ضمن تشریح زندگی فرح دیبا و نحوه ی ورود او به دربار به قلم ساده و روان تحریر شده است.

6 و 7 و 8- دربار به روایت دربار(فساد مالی و اقتصادی؛ فساد سیاسی؛ فساد اخلاقی)

مجموعه این کتب، فساد موجود در بخش های مختلف دستگاه پهلوی اعم از مفاسد اقتصادی، سیاسی و اخلاقی را بررسی کرده و تصویر روشنی از عملکردها و افدامات این خاندان و نحوه ی اداره ی مملکت را به مخاطب ارائه می دهد.

علاقمندان می توانند برای تهیه سیر مطالعاتی "پهلوی" به پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی به نشانی www. irdc.ir مراجعه کنند یا با شماره تلفن 22211174 تماس بگیرند.

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ مرداد ۰۰ ، ۱۶:۲۵
مهدی مینایی

توصیه هایی در باره سیرمطالعاتی تاریخ معاصر ایران 

تاریخ انتشار : 1398/7/6

 

بل از هر گونه مطالعات درباره تاریخ معاصر، باید مطالعاتی درباره جریان شناسی تاریخ نگاران معاصر داشت. تا زمانی که از جریان های تاریخ نگاری معاصر مطلع نباشیم هرگز به کنه حقایق تاریخ معاصر ایران دست پیدا نخواهیم کرد. غالب مشکلات و معضلات ما در عرصه تاریخ پژوهی معاصر برای جوانان و حتی اساتید، همین بی توجهی به جریان های تاریخ نگاری است. چرا که غالباً هر فرد با تعلقات و گرایشات سیاسی خاص خود، سراغ حوادث و اتفاقات تاریخ معاصر از یک دیدگاه رفته است و همین باعث تعلق خاطر به آن دیدگاه شده و همین تعلقات و گرایشات در نخستین مطالعات تاریخی باعث شده است که نتواند نگاه جامعی به تاریخ معاصر پیدا بکنند و تحلیل های تاریخی اش، صحت و جامعیت لازم را نداشته باشد.

لذا در ابتدای سیر مطالعاتی، کتابهای «سبک شناسی تاریخ نگاری در ایران معاصر» و «کنکاشی در تاریخ نگاری معاصر» استاد یعقوب توکلی پیشنهاد می شود. پس از آشنایی با جریان ها و مراکز تاریخ نگاری معاصر، می توان با آشنایی و تسلط بیشتری سراغ آثار مختلف تاریخ معاصر و تاریخ نگاران رفت.

نکته دوم اینکه، ارائه سیر مطالعاتی منسجم، متقن و جامع در زمینه تاریخ معاصر کاری سخت است و معمولاً به همین خاطر است که صاحب نظران از ارائه سیر مطالعاتی کامل و جامع در این زمینه بازمانده اند. محققان منصف تاریخ معاصر، کتابهایی از شخصیت های مختلف و حتی با گرایشات متضاد فکری و عقیدتی را معرفی می کنند که هر کدام از آنها می تواند در تحلیل برخی حوادث تاریخی راهگشا و پاسخگوی سئوالات ما باشد. آشنایی با نظرات و تحلیل های مختلف شاید در ابتدای امر، باعث سردرگمی ما شود ولی پس از مطالعه مستمر، با توجه به شواهد و قرائنی برای ما در مطالعات بعدی پیش خواهد آمد، باعث جامعیت نگاه ما درباره حوادث تاریخ معاصر خواهد شد.

با این مقدمه، علاقمندان به مطالعه تاریخ معاصر به ویژه تاریخ انقلاب اسلامی و تاریخ مشروطیت را به آثار تاریخی اساتیدی چون موسی نجفی، سید هادی خسروشاهی، علی ابوالحسنی(منذر)، محمد محیط طباطبایی، علی دوانی، سید جلال الدین مدنی، سید حمید روحانی، یعقوب توکلی، روح الله حسینیان، رسول جعفریان، عبدالله شهبازی و… ارجاع می دهیم که از نویسندگان تاریخ معاصر از جایگاه معتبرتری برخوردارند و نگاهی منصفانه تر نسبت به بقیه دارند.

گذشته از این، کتاب های «تاریخ تحولات سیاسی ایران» نوشته موسی نجفی و موسی فقیه حقانی(مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران)، تاریخ سیاسی معاصر ایران(۲ج) سید جلال الدین مدنی(دفتر انتشارات اسلامی)، «جریان ها و جنبش های سیاسی مذهبی ایران(سال های ۱۳۵۷-۱۳۲۰)، رسول جعفریان(موسسه خانه کتاب ایران)، «بیست سال تکاپوی اسلام شیعی در ایران» نوشته روح الله حسینیان(مرکز اسناد انقلاب اسلامی)، «جریان شناسی سیاسی در ایران»، نوشته علی دارابی(پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) جزو کتاب های مهم در زمینه جریان شناسی گروه های فعال تاریخ معاصر هستند که مطالعه آنها خالی از لطف نیست. اخیراً کتابی با نام «نگاهی به تاریخ معاصر ایران» از استاد علی صفایی(عین صاد) منتشر شده است که با این که نویسنده آن، مورخ نیست و در زمینه تربیت اسلامی صاحب نظر است، اما نظرات جالب و قابل تأملی در این زمینه دارد. در این زمینه مطالعه کتاب مقدماتی و مختصر دیگری در این زمینه با نام «جریان شناسی تاریخ معاصر ایران» نوشته مظفری(انتشارات زمزم هدایت قم) توصیه می شود.

مرکز اسناد انقلاب اسلامی و دفتر هنر و ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری اقدام به چاپ و نشر خاطرات شخصیت های مختلفی از فعالان سیاسی معاصر کرده اند که هم جذاب و خواندنی است و هم اینکه خواننده را با فضاهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دورانهای مختلف آشنا می کند که مطالعه آنها می‎تواند در اولویت های بعدی مطالعه قرار گیرد.

ناگفته نماند که مطالعات تاریخی شاید در ابتدا برای هر فردی چندان جذابیتی نداشته باشد ولی شروع مطالعات تاریخی خاطرات شخصیت ها مانند احمد احمد، عزت شاهی و… می تواند انگیزه مناسبی برای شروع و ادامه مطالعات تاریخ معاصر باشد. حتی همزمان با مطالعه کتاب تحلیلی در زمینه تاریخ معاصر، یک کتاب مرتبط از این مجموعه نیز مطالعه شود. گذشته از این کتابها، اساتید و پژوهشگران بسیاری در تاریخ معاصر به ویژه تاریخ انقلاب داریم که مقالات قابل توجه و ارزشمندی داشته اند که مطالعه مقالات و گفتگوهای آنها می تواند تا حدی وجوه ناگفته ای از تاریخ معاصر را بشکافند. این شخصیت ها عبارتند از: مظفر نامدار، احمد رهدار، عباس سلیمی نمین(رئیس دفتر مطالعات و تدوین تاریخ معاصر ایران)، رحیم نیکبخت، مسعود رضایی، محسن کاظمی و… البته طی سال های اخیر نرم افزارهای خوبی در زمینه تاریخ معاصر درآمده اند که نرم افزارهای «سایه روشن زمانه»(کانون اندیشه جوان)، «تاریخ معاصر ایران»(مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر)، «ایران معاصر»(مؤسسه فرهنگی نرم افزاری آرمان) از جمله آنهاست.

گذشته از این برای تکمیل و افزایش دایره معلومات تاریخی، «دفتر مطالعات و تدوین تاریخ معاصر» که به همت آقای سلیمی نمین راه اندازی شده است، بر غالب کتاب های تاریخ معاصر ایران نقد نوشته اند که تاکنون بیش از یک صد جلد از آن تحت عنوان «بولتن های تاریخی» منتشر شده است. در این بولتن ها، ابتدا خلاصه کتاب و گزیدة مطالب بحث برانگیزش آورده شده و سپس کتاب، نقد و بررسی شده است. علاوه بر این کتاب، فصلنامه هایی چون «تاریخ معاصر»، «یاد» و «آموزه» و ماهنامه «زمانه» به تاریخ معاصر ایران می پردازند که به ترتیب از سوی مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، بنیاد تاریخ معاصر ایران، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر می شوند و می توانند اطلاعات مناسبی درباره برخی از حوادث تاریخ معاصر ایران بدهند..

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۷ مرداد ۰۰ ، ۱۶:۲۳
مهدی مینایی